📖 Zapraszam na recenzję książki „Żyletkę zawsze noszę przy sobie” Małgorzaty Gołoty 📖
Książkę tę wybrałam celowo jako kolejną do recenzji. W głównej mierze traktuje ona depresji wśród współczesnych dzieci i młodzieży. Ale nie tylko, bo temat jest dużo mocniej rozbudowany niż się wydaje na pierwszy rzut oka.
Na stronie otwierającej książkę jest historia Joasi (już dorosłej kobiety), która choruje na depresję od ❗ósmego ❗roku życia. I ja, matka ośmiolatka, tym bardziej zachęcam do zapoznania się z tą pozycją. Bo depresja nie ma wieku.
Uważam, że ta książka jest pozycją bardzo potrzebną ➡️a nawet obowiązkową ⬅️ zarówno dla rodziców (i nie tylko tych, którzy mierzą się z chorobą swoich dzieci), ale również dla nauczycieli, pedagogów czy psychologów.
Książka omawia ryzyka depresji, co nas -rodziców- powinno zaniepokoić w zachowaniu dziecka, jak rozmawiać z dzieckiem, jak okazywać mu wsparcie, gdzie szukać specjalistycznej rady i pomocy. A przede wszystkim, jak nie dopuścić do samobójczej śmierci młodego człowieka.
Nie zabrakło w niej również wypowiedzi specjalistów, którzy dzielą się swoją przeogromną wiedzą, między innymi: lekarze psychiatrzy, pedagodzy i terapeuci z Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży w Zaborze (największym w Polsce dziecięcym szpitalu psychiatrycznym).
Jak pisze Joasia, bohaterka o której wspominałam na początku wpisu: „Depresja (…) to wewnętrzny rozpad, kiedy chcesz i jednocześnie nie chcesz być sam, kiedy wierzysz, że to wszystko Twoja wina.”
Z punktu naukowego, jak mówi lekarz Przemysław Zakowicz, depresja to choroba ośrodkowego układu nerwowego człowieka. To choroba sieci neuronowych, połączeń neuronalnych, mające swe źródło w zaburzeniach plastyczności synaptycznej, neuroprzekaźnictwa czy tworzenia połączeń nerwowych i ich funkcjonowania.
Ktoś pomyśli… okej, ale depresja to tak mały problem, że nie warto się nim zajmować. Nic bardziej mylnego!
Wg WHO, na świecie 🌎na depresję choruje 350 mln ludzi, zaś przekładając to na nasz kraj nad Wisłą – w Polce szacuje się, że choruje 1,5 mln Polaków
Dla porównania, aby bardziej zobrazować o jak dużej populacji mówimy:
🟡 w skali świata – w 2022 roku ludność USA to niecałe 340 mln
🟡 wg. GUS w 2020 roku ludność Warszawy wynosiła 1,79 mln mieszkańców.
Zatem łatwo o wniosek, że depresja jest bardziej kluczowa i częściej spotykana niż niektórzy sądzą. Prawdopodobnie wśród naszych najbliższych lub trochę dalszych krewnych, znajomych, jest osoba, która na nią choruje.
Co zatem powoduje te zaburzenia w mózgu?
W książce spotkałam się z wieloma różnymi przyczynami. Jednym z czynników ryzyka depresji jest obciążenie genetyczne 🧬Są rodziny, w których wiele pokoleń choruje na depresję lub inne choroby psychiczne.
Są też czynniki środowiskowe, takie jak przemoc (jej doświadczanie i bycie ofiarą), przeżycie traumatycznych katastrof życiowych, niski status ekonomiczny, bieda, i to co najbardziej mnie zaskoczyło – doświadczanie przewlekłego stresu! 🤯
W przypadku dzieci, dużym czynnikiem środowiskowym jest szkoła i relacje z rówieśnikami. Nadal są sytuacje, gdzie dziecko jest gnębione i wyśmiewane przez rówieśników, jeśli nie z powodu wyglądu, to z wyników w nauce. Więc dziecko samoistnie bierze udział w wyścigu o lepszy wygląd, akceptację, o bycie lubianym. Każde ma narzucane kryteria przez otoczenie: ma mieć konkretny telefon, konkretne zainteresowania, konkretne ubrania, media społecznościowe. Nie ma miejsca na swoją przestrzeń, swoje pasje, przez co częściej dopasowują się do rówieśników, zabierając przy okazji swoją odrębność.
Dodatkowo szkoły 🏫 stawiają dzieciom coraz większe wymagania, i z tego powodu są przeciążeni informacyjnie, zmęczeni poznawczo. A w połączeniu z chęcią bycia we wszystkim najlepszym, powoduje, że tworzy się mieszanka wybuchowa, która w pewnym momencie eksploduje i niszczy.
Nie pomagają też rodzice, którzy w pędzie, w pogoni za materializmem i karierą, zmieniają postrzeganie świata. Dzieciom zależy na byciu z rodzicem, na uważności na nim, na odłączeniu się od sieci i porozmawianiem bez żadnych przeszkadzaczy. Chodzi o taką zwykłą, czystą obecność, uśmiech, zainteresowanie się jego życiem, stworzenie niezachwianej więzi emocjonalnej. Po prostu ❤️Bez względu na jego wiek.
Jakie są typowe objawy depresji? Co powinno zaniepokoić rodzica, pedagoga, rodzeństwo, przyjaciółkę i przyjaciela?
🔵 głównym objawem jest spadek nastroju (musi trwać co najmniej 14 dni), smutek, płaczliwość
🔵 brak zdolności odczuwania emocji (ani pozytywnych ani negatywnych)
🔵 niepokój, lęk
🔵 nieodczuwanie przyjemności, co w konsekwencji powoduje porzucenie swoich zainteresowań wcześniej sprawiających ogromną radość (nic nie cieszy)
🔵 poczucie bycia gorszym od innych mimo obiektywnych dowodów na tę gorszość
🔵 myśli rezygnacyjne, a następnie myśli i zamiary samobójcze
🔵 spadek apetytu, brak przyjemności z jedzenia
🔵 samookaleczenia na kończynach jako efekt autoagresji (przeważnie u nastolatków)
🔵 zmniejszenie aktywności, apatia
🔵 zaburzenia snu (zła jakość snu, przebudzanie w nocy, nadmierna senność)
Jeśli zmagasz się z depresją bądź w Twoim otoczeniu jest osoba, która potrzebuje pomocy, poniżej przedstawiam numery pomocowe (dostępne na ostatniej stronie książki):
☎ 116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę
☎ 22 484 88 04 – Telefon Zaufania Młodych
☎ 800 121 212 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
☎ 22 484 88 01 – Antydepresyjny Telefon Zaufania
☎ 800 702 222 – Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
☎ 116 213 – Telefon dla Osób Dorosłych w Kryzysie Emocjonalnym
☎ 800 100 100 – Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci
☎ 112 – w razie bezpośredniego zagrożenia życia
Wracając do recenzji książki, musiałabym cytować większość treści, tak bardzo jest poruszająca. Kiedy wzięłam ją do ręki, wydała mi się taka niepozorna, ale kiedy przeczytałam, że tytuł książki to wypowiedź jednej z bohaterek, wiedziałam, że przyjmę ją w całości. Nie zawiodłam się!
Tak jak pisałam na wstępie, to pozycja obowiązkowa dla każdego. Pora przełamać tabu chorób psychicznych, które nadal kojarzą się ze wstydem i formą porażki. Depresja to choroba jak każda inna. Ale jako jedna z nielicznych, nieleczona może doprowadzić do śmierci.
Na koniec zadanie z ⭐
Bardzo mocno polecam wywiad z autorką Małgorzatą Gołotą. Pod poniższym linkiem jest dostępna wideo-rozmowa lub w formie podcastu.
Mam taki wniosek, my, społeczeństwo, mamy dużą pracę domową do odrobienia, aby dzieci i młodzież mogły czuć się bezpiecznie w tym świecie, który im proponujemy.
Miłego czytania!
Ściski,
Ania
#Po_NiedziałkoweCzytanki #żyletkęZawszeNoszęPrzySobie #MałgorzataGołota #depresja #DepresjaDzieciiMłodzieży #recenzja
#PoniedziałekBezPo #NiedziałekAnna
#czytanieMojaMiłość #Czytanie